Vorm van de Ouderschaps-overeenkomst
Ouderschapsovereenkomst homologeren of registreren? Of toch beter notarieel bevestigen?
Ouders die een onderhandse overeenkomst afsluiten over het ouderlijk gezag, het verblijf en de kosten van hun kinderen, kunnen er vervolgens voor kiezen deze overeenkomst te laten homologeren door de Familierechter. Een andere optie is dat ze de overeenkomst neerleggen ter registratie op het Kantoor Rechtszekerheid.
Een ouderschapsovereenkomst kan ook bij notariële akte worden vastgelegd.
Wat is de impact van een keuze voor homologatie, dan wel registratie van een onderhandse overeenkomst of de notariële vorm van de overeenkomst?
Fiscaal co-ouderschap
De vorm van de overeenkomst (onderhands of notarieel) is zonder belang. Essentieel is dat de gelijkmatig verdeelde huisvesting blijkt uit de overeenkomst, ongeacht de vorm waarin die is aangegaan. Indien men kiest voor een onderhandse overeenkomst, moet deze vervolgens nog gehomologeerd of geregistreerd worden.
Aftrek van betaalde onderhoudsbijdragen
De vorm van de overeenkomst (onderhands of notarieel) is zonder belang. Voor de aftrekbaarheid van onderhoudsgelden volstaat het dat deze werden betaald op basis van een wettelijke onderhoudsverplichting, hetgeen altijd het geval is in de relatie tussen ouders en kinderen. Strikt gezien is er dus zelfs geen schriftelijke overeenkomst vereist, maar naar bewijs ten aanzien van de fiscus toe is dat natuurlijk wel aan te raden.
Verdeling tussen co-ouders van de vermindering onroerende voorheffing wegens kinderlast
De proportionele verdeling van de vermindering OV kan worden aangevraagd bij Vlabel mits voorlegging van een door beide ouders – uiterlijk op 1 januari van het aanslagjaar – getekende overeenkomst. De vorm van die overeenkomst is zonder belang. Registratie of homologatie van de onderhandse overeenkomst is niet vereist.
Invorderen van onbetaald gebleven onderhoudsbijdragen
Opdat een overeenkomst ten uitvoer zou kunnen worden gelegd moet zij uitvoerbaar zijn, dat wil zeggen: ze moet opgenomen zijn in een (homologatie)vonnis of een notariële akte.
Worden de onderhoudsbijdragen vastgelegd in een onderhandse ouderschapsovereenkomst, dan moeten de ouders erop gewezen worden dat dit gevolgen heeft op het vlak van uitvoerbaarheid. Als de onderhoudsbijdragen niet tijdig betaald worden en een ouder dient daarvoor stappen te ondernemen, zal deze zich niet rechtstreeks tot de gerechtsdeurwaarder kunnen wenden om de overeenkomst uitgevoerd te zien. Een tussenstap bij de rechtbank is dan nodig om een uitvoerbare titel te bekomen.
Een notariële akte voorkomt natuurlijk niet alle toekomstige obstakels. Dringt een uitvoering van de ouderschapsovereenkomst zich op, dan is dat dikwijls omdat de ouder die moet betalen niet langer akkoord is met het vastgelegde bedrag omdat er gewijzigde omstandigheden zouden zijn. Hoe dan ook (notariële akte of niet) moet men dan de rechtbank vragen uitspraak te doen over de betwiste aspecten van de ouderschapsovereenkomst.
De ouder die geconfronteerd wordt met een co-ouder die de vastgestelde onderhoudsbijdragen niet tijdig betaalt, kan een beroep doen op de DAVO. Men kan aan de DAVO vragen om de onderhoudsbijdragen rechtstreeks in te vorderen bij de andere ouder en men kan ook voorschotten ontvangen op onderhoudsgelden. Hiertoe is vereist dat de ouderschapsovereenkomst notarieel werd opgemaakt, ofwel bij onderhandse overeenkomst die vervolgens werd gehomologeerd. Registratie van een onderhandse ouderschapsovereenkomst volstaat hier niet.
Het is belangrijk om de cliënten hierop te wijzen. Een schriftelijke weerslag van die informatieverstrekking zou er bv. als volgt kunnen uitzien:
Partijen zijn erop gewezen dat DAVO enkel kan tussenkomen bij de inning van (achterstallige) onderhoudsbijdragen en enkel voorschotten op toekomstige bijdragen kan verstrekken indien de bijdragen werden vastgesteld bij notariële of gehomologeerde overeenkomst. Hierover geïnformeerd, bevestigen partijen om toch te kiezen voor de ondertekening van onderhavige onderhandse ouderschapsovereenkomst.

Wij zijn Vera en Nele. Twee enthousiaste juridische experts die hun jarenlange ervaring en kennis met jou willen delen. Als gepassioneerde professionals hebben we een diepgewortelde passie voor het scheidingsrecht en streven we ernaar om anderen te helpen in hun cariëre.
Naast het advies in deze Blog organiseren we opleidingen, bieden we modeldocumenten aan en voorzien hulpmiddelen om te groeien als scheidingsprofessional.