IPR en EOT
Als we als scheidingsprofessional een scheidingsbemiddeling starten en er blijkt een internationaal aspect aan verbonden, krijgen we vaak instant koud zweet… Hoe zat het nu ook al weer. We geven je hierbij graag wat bullet-point advies:
De scheidingsprofessional kan een akkoord opstellen voor een echtscheiding door onderlinge toestemming als:
- Belgische rechtbanken bevoegd zijn.
- Belgisch recht van toepassing is.
Als niet aan beide voorwaarden is voldaan, is het misschien beter om je te laten bijstaan door iemand die bekend is met het relevante buitenlandse recht.
- Eerst worden de bevoegdheidsregels onderzocht (welke rechter?), daarna het toepasselijk recht (welk recht?).
In de EOT worden afspraken gemaakt over:
- de echtscheiding zelf,
- (de vereffening en verdeling van) het huwelijksvermogensstelsel
- ouderlijke verantwoordelijkheid
- onderhoudsvorderingen,
Voor elk van deze deelaspecten moet nagekeken worden of de Belgische rechtbanken bevoegd zijn en wat het toepasselijk recht is. Elk deelaspect valt onder diverse bevoegdheids- en verwijzingsregels die verspreid zijn over verschillende IPR-instrumenten.
- De eerste vraag is dus: zijn de Belgische rechtbanken bevoegd voor de echtscheiding?
Doorslaggevende factoren om dit te bepalen zijn: de gewone verblijfplaats van de echtgenoten of hun gezamenlijke nationaliteit.
Artikel 3 Brussel II ter Verordening bepaalt dat de Belgische rechtbanken bevoegd zijn als:
- Een van de echtgenoten in België woont.
- Beide echtgenoten de Belgische nationaliteit hebben.
Voorbeeld: Een Amerikaan en een Belgische die in de VS wonen, kunnen niet in België scheiden, twee Belgen die in de VS wonen wél.
Als deze bepalingen ertoe leiden dat de Belgische rechtbanken niet bevoegd zijn, en evenmin een andere EU lidstaat, dan kunnen de Belgische rechtbanken toch nog bevoegd zijn op basis van het WIPR.
WIPR: Belgische rechtbanken zijn bijkomend bevoegd als:
- De laatste gezamenlijke verblijfplaats in België was, binnen 12 maanden voor de vordering.
Partners kunnen in sommige gevallen zelf een bevoegde rechter kiezen
De rechter kan zijn bevoegdheid weigeren als er geen betekenisvolle band met België is.
- Tweede vraag: is het Belgisch recht van toepassing op de echtscheiding?
Hier gelden de verwijzingsregels van de Rome III Verordening, namelijk:
Het recht van de staat waar beide echtgenoten wonen, of waar de laatste gezamenlijke verblijfplaats was, is van toepassing.
De partijen kunnen wel een rechtskeuze maken. Artikel 5.1 d) laat toe om te kiezen voor het recht van de staat waar de procedure aanhangig wordt gemaakt. De partijen kunnen dus in de EOT-overeenkomst voor het Belgische recht kiezen als het recht van toepassing op de echtscheiding.
Dit is uiteraard nog maar het tipje van de ijsberg: dezelfde vragen moeten beantwoord worden inzake het huwelijksvermogensstelsel, de ouderlijke verantwoordelijkheid en de onderhoudsvorderingen.
Wil je dit volledig onder de knie krijgen zodat het bruikbaar is voor je praktijk, volg dan de opleiding IPR en EOT die we samen met Tine Van Hof geven op 8 november in Antwerpen.
Wil je erbij zijn, schrijf je hier in!
Wij zijn Vera en Nele. Twee enthousiaste juridische experts die hun jarenlange ervaring en kennis met jou willen delen. Als gepassioneerde professionals hebben we een diepgewortelde passie voor het scheidingsrecht en streven we ernaar om anderen te helpen in hun cariëre.
Naast het advies in deze Blog organiseren we opleidingen, bieden we modeldocumenten aan en voorzien hulpmiddelen om te groeien als scheidingsprofessional.
