Belang van de familiale verzekering

Waarom een familiale verzekering toch wel belangrijk is voor gescheiden ouders.

Familiale verzekering onder de radar

In de context van een scheiding komen vele thema’s aan bod: wonen, opvoeding, financiën… Dit aspect blijft echter vaak onder de radar: de burgerlijke aansprakelijkheid voor fouten van minderjarige kinderen. Toch kan dit onderwerp grote financiële en juridische gevolgen hebben voor gescheiden ouders. Sinds 1 januari 2025 (inwerkingtreding van boek 6) is er bovendien een nieuw aansprakelijkheidsregime voor minderjarigen van kracht.

Aansprakelijkheid voor schade

Wanneer ouders scheiden, verandert hun samenwerking, maar het ouderlijk gezag blijven ze in de meeste gevallen gezamenlijk uitoefenen. Dat gezag omvat niet alleen het recht om beslissingen te nemen over de opvoeding, huisvesting en het welzijn van het kind, maar ook de plichten die daarmee gepaard gaan. Onder die verplichtingen onder meer ook de verantwoordelijkheid voor het gedrag van het kind. Die verantwoordelijkheid vertaalt zich in een wettelijke aansprakelijkheid voor schade die een minderjarige veroorzaakt.

Elke ouder blijft aansprakelijk voor de schade die zijn of haar minderjarig kind veroorzaakt. Dat geldt ongeacht of de ouders al dan niet samenwonen.

Als ouder blijf je aansprakelijk voor schade die je minderjarig kind veroorzaakt, zolang je (geheel of gedeeltelijk) het gezag over je kind hebt. Dit geldt ook als je kind bij de andere ouder woont of als je het gezag niet actief uitoefent. Enkel als je volledig uit het gezag bent ontzet, vervalt deze aansprakelijkheid.

Nieuw aansprakelijkheidsregime voor minderjarigen

Sinds de inwerkingtreding van boek 6 bepaalt de leeftijd van het kind het aansprakelijkheidsregime:

• Is het kind jonger dan 16 jaar? Dan zijn de ouders altijd aansprakelijk voor schade die het kind veroorzaakt, ongeacht of de ouder zelf iets fout deed (foutloze of objectieve aansprakelijkheid). De ouder kan zich  niet verdedigen door te bewijzen dat hij of zij voldoende toezicht hield of een goede opvoeding gaf. De enige uitzondering is als er geen schade is, of als er geen causaal verband is tussen het gedrag van het kind en de schade.
• Is het kind 16 jaar of ouder? Dan is de aansprakelijkheid weerlegbaar. De ouders zijn alleen aansprakelijk als de schade (mede) het gevolg is van een fout van de ouder(s). De ouders kunnen dus ontsnappen aan aansprakelijkheid door te bewijzen dat ze geen enkele fout maakten. Let op: dit is in de praktijk moeilijk te bewijzen. Het volstaat niet om te zeggen dat het kind bij de andere ouder, op school of bij een jeugdbeweging was bijvoorbeeld.

Tips voor scheidingsprofessionals

Voor scheidingsprofessionals biedt dit thema een kans om misverstanden te voorkomen en ouders bewust te maken van hun blijvende verantwoordelijkheid.

Enkele tips:

Breng deze aansprakelijkheid expliciet ter sprake tijdens de gesprekken. Ouders beseffen vaak niet dat deze verantwoordelijkheid hun nieuwe gezinssituatie overstijgt. Ook als het kind hoofdzakelijk bij één van beide ouders woont, blijft de andere ouder mede aansprakelijk.

Raad aan om bestaande verzekeringen te evalueren, meer specifiek de familiale verzekering. Laat ouders nagaan bij hun makelaar of hun familiale verzekering aangepast is aan de scheiding en beide huishoudens dekt. Een goed begrip van de band tussen ouderlijk gezag en aansprakelijkheid helpt ouders om samen de verantwoordelijkheid voor hun kinderen op te nemen